VEEARTS MAAIKE: BROODNODIG PORTRET
Veearts Maaike is de nieuwe documentaire van Jan Musch en Tijs Tinbergen, bekend van Gouden Kalf-winnaar Rotvos. In ruim anderhalf uur krijgt men in een fraai verfilmd en goed doordacht beelddocument een indruk van het werk van een veearts, gespecialiseerd in rundvee. Veearts Maaike van Bergen heeft als werkgebied het Noord-Groningse landschap. De camera kijkt over haar schouder mee en de kijker leert uit eerste hand iets van het boerenleven. Veearts Maaike is om meerdere redenen een belangrijke documentaire.
Vanaf het eerste shot is het duidelijk dat er professioneel te werk is gegaan bij het samenstellen van de documentaire. Niet alleen is er over een periode van drie jaar gefilmd, waardoor de ontwikkeling in het leven van de geportretteerde boeren zichtbaar is, ook loopt de verteltrant synchroon aan de seizoenen. Vanaf de eerste minuut is het duidelijk dat Maaike een krachtige vrouw is die het afwisselende en voor een leek vaak ondenkbaar moeilijke werk met ferme blik tegemoet treedt. Geboorte en dood en alles wat er tussenin zit op een boerderij. Wat van het scherm spat is de menselijkheid bij het nemen van de besluiten als de veearts in overleg gaat met de boer. Een boerenbedrijf draait om geld, net als elke andere onderneming. Toch worden de gemaakte keuzes gedaan uit liefde voor het dier. Een boer kent het ondernemersrisico. De boeren die meewerkten aan dit programma, doen dan ook hun beroepsgroep eer aan. De film geeft ook inzicht in de bouw van een nieuwe stal en laat zien aan welke voorwaarden deze moet voldoen om ongerief voor de directe omgeving tot een minimum te beperken.
De documentaire toont geboortes van kalfjes waarbij de aanwezigheid van een dierenarts wenselijk is. Een doodgeboorte en een te zwaar kalf dat niet op natuurlijke wijze ter wereld kan komen en waarbij een keizersnede noodzakelijk is. Alles in volle glorie in beeld gebracht door de documentairemakers. Wat jammer is dat men er niet bij vertelt dat 95% van alle geboortes op een boerderij vanzelf gaat, zonder een veearts erbij. Ook de getoonde noodslachting op een bedrijf is in realiteit een zeldzaamheid. Van Bergen is een jonge vrouw, die aan de tafel van Eva Jinek in de weken na de release van de film elegant gekleed en zeer eloquent haar verhaal doet. Maaike van Bergen is het boegbeeld dat de landbouw en de veehouderij nodig heeft om het verhaal van hun bestaan eerlijk over te kunnen brengen. De gemiddelde Nederlandse burger weet namelijk niets van deze beroepsgroep en wordt bijna dagelijks gebombardeerd met oneerlijke filmpjes over ‘Stop de kooien’ en ‘Stop de bio-industrie’. Decennialang doet men in Nederland al aan meningsvorming door vooroordelen voor waarheid aan te nemen. Ook over de landbouw.
Ik ben een boerenzoon en zag als kind het boerenleven van de jaren zestig op het bedrijf van mijn vader en later dat van de jaren tachtig en negentig toen mijn broer het had overgenomen. Het boerenbedrijf van deze eeuw is complexer en aan veel meer regelgeving onderhevig. Het is ook – het programma ‘Boer zoekt vrouw’ ten spijt – een vergeten beroepsgroep, de boerenbevolking. Zeer verfrissend dan ook om deze documentaire te zien waarin het ook draait om de discussie over het toedienen van antibiotica, beslissingen over natuurbeleid en men zaken aanroert die direct met de volksgezondheid te maken hebben.
Maaike van Bergen is een bewonderenswaardige vrouw. De film Veearts Maaike is een broodnodig portret – niet alleen voor het aanzien van haar eigen collega-dierenartsen – maar zeker ook voor alle boeren die op een eerlijke wijze met hun dieren omgaan.
