DROMEN ZIJN BEDROG

Ten tijde van crises zijn de rijken van onze aarde ons altijd een stapje voor. Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog waren het niet Nederlandse landarbeiders die vluchtten naar Canada, maar leden van ons koningshuis. In Groot-Brittannië is nu ook iets dergelijks aan de hand. De superrijken kopen daar landgoederen op van het kaliber van Downton Abbey. Daarin nemen zij hun intrek, compleet met flink wat personeel, om maar op veilige afstand te blijven van coronaperikelen.

De Britse Eilanden zijn zeer goed bedeeld met statige landhuizen, wat overigens niets zegt over de bittere armoede die er nu heerst onder een schrikbarend groot deel van de bevolking. Wat is het geval? In 2019 werd slechts één landhuis met de status van de genoemde tv-serie verkocht. In 2020 daarentegen wisselden maar liefst 21 soortgelijke panden van eigenaar, met een geschatte waarde van 15 miljoen euro per stuk (bron: de Engelse krant The Guardian). Dan is een lockdown wel van een heel andere orde, beste lezer. Een onderkomen waarin je kunt verdwalen, met een park als een tuin, inclusief tennisbanen en een manege. En voldoende personeel om alles bij te houden. Een leven dat je in vroegere tijden alleen door geboorterecht ten deel viel.

Ik moest denken aan een telg van ons koningshuis, die zakelijk gezien de wind mee heeft. Prinses Mabel, eens getrouwd met de middelste zoon van Prinses Beatrix. Mabel verloor haar man in 2013 door een skiongeluk. Ik las dat zij een vermogen heeft van 560 miljoen euro. 560 miljoen! Deze 52-jarige vrouw kan dus tien Downton Abbeys kopen en dan heeft ze nog 410 miljoen euro op haar bankrekening staan. Hoe absurd is dat! Dan kom ik tot mijn meest pijnlijke angel bij het observeren van het leven van onze soortgenoten: de ongelijkheid in de verdeling van welvaart. Tijdens vakanties rondscharrelen in Franse kastelen geeft een ieder een duidelijk beeld van ongelijkheid in lang vervlogen jaren. Maar nimmer waren de verschillen tussen rijk en arm zo groot als nu.

Zou Prinses Mabel in de ochtend nooit eens in de spiegel kijken en in een moment van zelfreflectie – wat toch niemand vreemd is – denken aan de absurditeit van haar rijkdom? Leeft dit soort veelverdieners zozeer in hun eigen wereld dat ze alleen lieden uit dezelfde belastinggroep als mensen zien? Daar lijkt het op. En nu niet ter verdediging maatschappelijke functies gaan opnoemen die deze types bekleden ‘for the good of us all.’ Als straks onverhoopt een (inter)nationaal noodlot voor de deur staat, verkiezen ze hun vooraf met zorg gecreëerde vrijplaats.

Samen met de ongebreidelde, wereldwijde bevolkingsgroei acht ik dit schandaal van oneerlijke verdeling van welvaart bepalend voor de toekomst van ons allemaal. Denk je eens in. Een toekomst met 10, 12 miljard mensen op aarde en een niet te herstellen kloof tussen rijk en arm. Dat krijg je niet meer goed en dat eindigt in chaos en revolutie, zoals het geschiedenisboek voor je zal bevestigen.

Waarom niet het vermogen van ieder willekeurig individu op deze planeet afromen vanaf – laten we zeggen – 100 miljoen. Dat krijgen de twee kinderen van Mabel in hun leven niet op, denk je wel? Met de rest gaan we de kloof trachten te dempen. Ik bent een dromer, zeg je? Tja, helaas wel. Dat was Martin Luther King ook. Zijn droom ging over het welzijn van een deel van de Amerikaanse bevolking. En dat soort dromen werkt kennelijk niet. Kijk maar naar de huidige positie van de zwarte Amerikaan.